ธาตุ

 ธาตุ คือ สารบริสุทธิ์ที่ประกอบด้วยอะตอมชนิดเดียวกัน มีสถานะต่าง ๆ ทั้งของแข็ง ของเหลวและก๊าซ ธาตุต่างชนิดกันสามารถรวมตัวหรือทำปฏิกิริยากันกลายเป็นสารประกอบชนิดต่าง ๆ ด้วยอัตราส่วนโดยคงมวลที่ 

ตารางธาตุในปัจจุบัน

ในภาวะปกติ ธาตุบางชนิดดำรงอยู่สถานะของแข็ง บางชนิดเป็นของเหลว และบางชนิดเป็นก๊าซ  เราสามารถแบ่งสมบัติของธาตุทั้งหมดออกได้เป็นสามพวกใหญ่ๆ คือ โลหะ อโลหะ และกึ่งโลหะ

การที่เราจำแนกธาตุทั้งหลายออกเป็นโลหะกับอโลหะนั้น ก็เนื่องจากธาตุต่างๆ มีสมบัติเฉพาะตัวแตกต่างกัน  แต่ก็มีสมบัติบางประการเหมือนกันหรือคล้ายกัน ซึ่งพอจะแยกออกเป็นสามพวกได้ดังนี้

          1. โลหะ (metal) เป็นกลุ่มธาตุที่มีสมบัติเป็นตัวนำไฟฟ้าได้ นำความร้อนที่ดี เหนียว มีจุดเดือดสูง ปกติเป็นของแข็งที่อุณหภูมิห้อง (ยกเว้น ปรอท) เช่น แคลเซียม อะลูมิเนียม เหล็ก เป็นต้น

          2. อโลหะ (non-metal) เป็นกลุ่มธาตุที่มีสมบัติไม่นำไฟฟ้า มีจุดหลอมเหลวและจุดเดือดต่ำ เปราะบาง และมีการแปรผันทางด้านคุณสมบัติทางกายภาพมากกว่าโลหะ เช่น ออกซิเจน กำมะถัน ฟอสฟอรัส เป็นต้น

         3. กึ่งโลหะ (metalloid) เป็นกลุ่มธาตุที่มีสมบัติก้ำกึ่งระหว่างโลหะและอโลหะ เช่น ธาตุซิลิคอน และเจอเมเนียม มีสมบัติบางประการคล้ายโลหะ เช่น นำไฟฟ้าได้บ้างที่อุณหภูมิปกติ และนำไฟฟ้าได้มากขึ้นเมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้น เป็นของแข็ง  เป็นมันวาวสีเงิน จุดเดือดสูง แต่เปราะแตกง่ายคล้ายอโลหะภาพที่ 4 การแบ่งสมบัติของธาตุทั้งหมดออกเป็นโลหะ อโลหะ และกึ่งโลหะ

ประโยชน์

ธาตุ	แหล่งของธาตุ	ประโยชน์
ไฮโดรเจน	การแยกน้ำด้วยไฟฟ้า	การผลิตแอมโมเนีย / เติมในน้ำมันพืชป้องกันการเหม็นหืน / เชื้อเพลิงจรวด
คาร์บอน	เพชร แกรไฟต์ ถ่านหิน	ไส้ดินสอดำ / อุตสาหกรรมสำหรับขัด  / เชื้อเพลิงในโรงงานอุตสาหกรรมและบ้านเรือน
ไนโตรเจน	อากาศเหลว	แช่แข็งอาหารและตัวอย่างทางชีวภาพ / การผลิตแก๊สแอมโมเนีย
ออกซิเจน	อากาศเหลว น้ำ โพแทสเซียมคลอเรต	เป็นองค์ประกอบของสิ่งมีชีวิต / ใช้ในอุตสาหกรรมต่างๆ / ใช้ในอากาศยาน
อะลูมิเนียม	การแยกอะลูมิเนียมออไซด์ด้วยไฟฟ้า	สายส่งไฟฟ้าแรงสูง / ทำปีกเครื่องบิน / ทำโลหะผสม
ฟอสฟอรัส	แคลเซียมฟอสเฟต	ทำกรดฟอสฟอริกเพื่อใช้ทำปุ๋ย / ใช้ในผงซักฟอก
กำมะถัน	เหมืองกำมะถัน	ทำกรดซัลฟิวริก / ฟอกเส้นใยและเยื่อไม้ / ถนอมอาหาร /ทำปุ๋ย
คลอรีน	การแยกโซเดียมคลอไรด์ในน้ำด้วยไฟฟ้า	ฟอกสี / ใช้ในอุตสาหกรรมพอลิเมอร์
เหล็ก	แร่ฮีมาไทต์และแมกเนไทต์	ทำโครงสร้างสิ่งก่อสร้าง / ผลิตเป็นส่วนประกอบของเครื่องจักร / ผลิตเป็นอุปกรณ์ต่างๆ ที่ต้องการความแข็งแกร่ง
ตะกั่ว	แร่กาลีนา	ส่วนประกอบในเหล็กกล้าและแม่เหล็ก
สังกะสี	ซิงค์ซัลไฟด์	ชุบเหล็กกันสนิม / แบตเตอรี่แบบเซลล์แห้ง / เหรียญกษาปณ์